De mens sterft uit

NIET MEE EENS? MIJ BEST!

Daar was COVID19 niet voor nodig. En Poetin ook niet. Wanneer dat uitroeien is begonnen? Het was al bezig toen ik nog op de lagere school zat. En we dachten dat nu alles goed zou komen. Want de oorlog was toch eindelijk voorbij? Vrede voor altijd...

Ik herinner me dat moment nog goed. We hadden het over het toppunt van menselijke zelfoverschatting anno 1912: de TITANIC. Die was ontworpen om in één rechte lijn van Amerika naar Engeland te varen. Via de "Noordelijke Route". Daar voeren nooit schepen. Wel veel ijsbergen. Die horen daar. Eigenlijk nog steeds.

Maar dit gigantische resultaat van menselijk supervernuft, hoefde zich van drijvende ijsbergen niks aan te trekken. Ook niet van het ijs dat onder water zat. Onder elke ijsberg nog zit trouwens. Maar in de nacht van 15 april 1912 voer de Titanic daar wèl tegengaan. Het ijs ging niet opzij en brak niet eens. Hoogmoed kwam voor de val. 1522 opvarenden verdronken.

Want de noordelijke route kon toch niet worden bevaren zonder radar en sonar. Die werden pas een kwart eeuw later uitgevonden. We hebben er wel mooie films en musicals aan overgehouden. Schrale troost voor die 1522 mensen…

De zelf-zuiverend

Zo leerden we dus op school wat een ijsberg is. Niets anders dan een giga brok smeltend ijs van Noord- of Zuidpool. IJs dat afdrijft naar warmere oorden. Totdat het versmolten is tot door de natuur gezuiverd hemelwater. Toegevoegd aan de onmetelijke oceanen. Die niet voor niets zo onmetelijk zijn. Dus ook om het water schoon te houden. En de landerijen te beregenen. De natuur doet alles in cirkeltjes. In dit geval: zeewater verdampt en wordt een wolk. Die wolken - zichtbare waterdamp - verspreiden zich in de dampkring. Dat woord zegt al genoeg. Boven land valt er regen uit. Goed voor het "gewas". En boven de polen sneeuw. Die bevriest weer. En wordt opnieuw weer pool-ijs. Toen steeg de zeespiegel ook al wat. Men dacht: dat zal Gods’ bedoeling dan wel zijn. Dus was het niet iets waar men zich vroeger druk over maakte. Zeven centimeter per eeuw of zo. Kniesoor die daarop let.

Smeltend Pool-IJs

"Dat smelten kwam" zo vertelde meester De Korte "doordat het warmer werd in de dampkring." Ook dáár lag toen nog niemand wakker van. Het mocht best wat warmer worden. En dus wat minder kolen kosten. In de mijnen werken was ook niet leuk.

Bouwers van dijken en waterwerken hielden er toch al wèl een beetje rekening mee. Je wist maar nooit, nietwaar… Daarom maakten ze alles op voorhand maar vast wat hoger. Toen al, ja!

Dat smelten was tenslotte altijd al aan de gang. Mogelijk al vanaf de IJstijd. Moeder Aarde bleek één Hele Grote IJspegel te zijn geweest. Beter gezegd: een enorme IJsklont. Maar wel erg heet vanbinnen…

Niks mee te maken

Meester de Korte legde dan ook geen enkel verband tussen smeltend ijs en het doen en laten van dat beetje mensen. 4 miljard zo ongeveer. De arme Chineesjes en de primitieve Afrikaantjes mee gerekend. Dat verband kòn er in die tijd ook nog niet zijn. Daar had hij wel gelijk in.

IJs smelt in de zon. Waar had die warmte anders vandaan moeten komen? De zon heeft geen thermostaat. Waarom zou hij die wel hebben? De natuur kan wel zonder zo'n ding. Er was ook niemand die de zon wat hoger of lager wilde zetten. De as van vulkaanuitbarstingen hield zo af en toe de zonnewarmte wel wat tegen. Maar dat zette ook niet veel zoden aan de dijk.

Net konijnen

Eerste waarschuwing: laat de natuur zijn gang gaan. Dan gebeurt er niks bijzonders. Alleen de evolutie, die gaat wel door.

1972. Tweede waarschuwing. Club van Rome. Het Rapport "Grenzen aan de Groei.'t Mensdom vermenigvuldigde zich veel snel. Net konijnen. Of dat niet wat minder kon. Want niet alleen de natuur raakte van slag. Ook de aardse voorraden verdwenen als sneeuw voor dezelfde zon. 

Eindelijk werd de mens wakker: misschien hadden we er zelf toch ook wat mee te maken. De natuur had de lucht, de wolken en de oceanen niet meer onder controle. Nooit gehad trouwens. Die werden niet meer zo goed schoon gemaakt als daarvoor. Dat bleek geen fabeltje. Zoals je intussen ook wel weet.

De derde en laatste waarschuwing kwam een paar decennia geleden: nu donders vlug stoppen met groeien want anders hoeft het allemaal niet meer…

Niet meer in eigen hand

Anno 2025 zeggen de wetenschappers: we hebben dat smelten niet meer in eigen hand. 8 miljard mensen is gewoon vèr boven teveel. Bijna het dubbele van 80 jaar geleden. Over een jaar of tien is dat 8,8 miljard, 8,9 miljard enzovoort. Dat trekt Moeder Aarde niet. Het natuurlijk evenwicht is weg!

Tweemaal geel…

Wat mij persoonlijk betreft: ik heb het wel gehad met het de hele mensheid. Niet omdat we met zoveel zijn. Maar omdat er zoveel rotte appels tussen zitten. Als het ene land wat doet, doet het andere dat prompt niet. Daardoor komt het nooit meer goed. Idealisten die, naar hun zeggen, geheiligde oorlogen veroorzaken. Criminelen die de samenleving vanbinnen uit vernielen. Politici met een grote mond en weinig wol. Grootverdieners stoppen geld in bovenmaatse sokken. Daarmee hàd de mensheid ooit nog gered kunnen worden. Dat doet me denken aan Dagobert Duck in zijn geldpakhuis! Die léék zo aardig. Maar was net zo roofzuchtig als de Zware Jongens.

Míj kan 't niks schelen

Ik ben nu dik in de tachtig. Dat is veel en veel vlugger gegaan dan we toen nog dachten dat zich nog voor ons uit leek te strekken. Dachten we. De natuur blijft altijd de baas. Dachten we. Het zal onze tijd wel uitduren. Dachten we. Die van onze kleinkinderen ook nog wel. Dachten we. Maar inmiddels heb ik hèn wel aangeraden om de voortplanting zoveel mogelijk links te laten liggen. Niet het kunstje. Dat is wél leuk. Maar de generaties na hen krijgen het steeds moeilijker. Privacy en Veiligheid zijn nu al een groteske aanfluiting. Dat is heel eenvoudig en logisch te berekenen. Daar heb je geen "klimaatmeisje" voor nodig. Het ìs niet eens een voorspelling. De mensheid heeft al veel meer dan twee gele kaarten genegeerd. Is met 160 door rood gereden. Gaf niks om gele kaarten. Negeerde zelf drie serieuze waarschuwingen. De eerste in 1972 (Club van Rome). De tweede in 1984 (Orwell);. En tweemaal geel is rood.