Toch SRO

Niemand had er op gerekend. 't Was nog nooit eerder gebeurd. Zo iets verstoort de leger hiërarchie. Waarom juist ik dan bij die kapitein moest komen? Nog steeds geen idee. Soms doet het leger onverwachte dingen. Iedereen had z'n kaken stijf op elkaar gehouden. Daar is het leger ook goed in: geheimen bewaren. Hoe goed, zou ik pas veel later ontdekken.
We hadden de tweede maand kaderschool net achter de rug. We zouden sergeant worden. Over nog eens twee maanden. Vier in totaal. Met iets van argeloze trots naaiden we thuis alvast het gele onderscheidingsteken van korporaal op onze mouwen. Of lieten dat doen. Van nu af aan telden we mee in de hiërarchie. Al was het maar voor een heel klein beetje.
"Van Spijk, melden bij sergeant van de week."
"Jawel, majoor."
Een sergeant met twéé gouden naaisels op z'n mouw heet officieel sergeant-majoor. Maar hij luistert liever naar alleen "majoor". Dat klinkt hoger. Wat was er nou weer niet goed? Ik mocht die vent niet zo. Hij vond drillen te leuk. Als zo iemand licht grijnzend zegt dat je je moet melden, dan verwacht je maar weinig goeds. De sergeant van de week was ook een korporaal. Maar van de lichting vóór ons.
"Ah, van Spijk. Waarom ben je hier?
"Omdat dat moest."
"Dat moest helemaal niet."
"Nou, dan ga ik maar weer naar huis."
"Ha, ha. Zo leuk is het nou ook weer niet. Van hiernaast kwamen ze vragen waar je bleef. Ze schijnen je daar te missen."
"Hè…? Dat kàn helemaal niet."
"In het leger kan alles. Hier staat het: van Spijk doorsturen naar de SRO. Mét PSU. Dus pak je spullen maar weer in en ga je melden je bij Kapitein Handgraaf daar. Je wordt officier..."
Als ik gezeten had, was ik ter plekke van m'n stoel gerold.
Hij leek bijna net zo verbaasd als ik.
"Wist je dat echt niet?" Hij keek me aan alsof ik de kluit belazerde.
"Nee, echt niet. Waarom zou ik anders vandaag hier terugkomen?"
Dit moest een vergissing zijn. Een paar maten hielpen me met inpakken van m'n PSU. We hadden drie maanden met elkaar opgetrokken. De laatste twee waren erg zwaar geweest. Kennelijk wilde 't leger goed getrainde onderofficieren. Zelfs bij de Verbindingsdienst.
"We zullen je missen... Moeten we straks meneer tegen je zeggen?"
"Jullie? Nee nooit! Trouwens, ik ben toch zo weer terug. Klopt niks van."
"Binnen…"
"Korporaal van Spijk, kap'tein, negenendertig, dertien, tien, honderdzeventwintig. Van hiernaast," voegde ik er toch maar aan toe. Er stonden drie identieke gebouwen naast elkaar. Tegenover een enorm exercitieterrein. Twee voor 't kader en één voor de SRO.
"Plaats rust en schuif die stoel maar hierheen."
Hij wees naar de andere kant van z'n bureau. Dit was het leger niet. Dit voelde alsof ik bij de rector was geroepen. Voor bijles.
"Ik moet je vragen om hier, op de School voor Reserve Officieren, opnieuw te beginnen. Totaal nog zes maanden dus. En pas daarná naar je parate bestemming. Twee maanden later dan via de kaderschool. Ik heb hier een formulier dat je tekent voor die twee maanden extra. Het leger let op de kleintjes. Bedenk goed wat je doet: terug naar hiernaast of deze kans grijpen en officier worden… Je kijkt of je water ziet branden. Hadden ze je dat nog niet verteld?"
"Ik dacht dat 't geintje was, kap'tein. Op z'n minst een vergissing. Drie middelbare scholen niet afgemaakt, de SRO sluit niet aan, niet naar Amersfoort geweest…"
"We hoeven niet iemand te testen waar we alles al van weten. Ik heb hier je hele PB. Persoonlijkheids Beoordeling. Kapitein De Winter heeft zich sterk gemaakt voor je. Dat is 't enige wat ik je nu mag vertellen. Stel hem niet teleur alsjeblieft. 't Leger heeft goeie officieren nodig. Zeker bij de Verbindingen. Geen commando's. Die melden zich vanzelf wel."
"Zo'n held ben ik toch niet, kap'tein."
"Die hebben we hier ook niet nodig. Het gaat om wat er in je hoofd zit, van Spijk. En hoe je met mensen omgaat. Met wapengekletter win je de oorlog niet meer. De techniek heeft de toekomst. Vraag maar aan Chroetsjow."
"Hebt u z'n nummer, kap'tein?"
Hij keek me strak aan. Was ik te ver gegaan? Hij grinnikte ingehouden. Niet dus.
"Ik spreek geen Russisch. Maar dat nummer krijg je over zes maanden. Tegelijk met je knoop. Help me onthouden. Misschien kun je er dan wat mee.
Lees deze verklaring maar even goed door. Ik moet dringend bellen."
Even tijd voor m'n eigen gedachten. Binnen een jaar na 't Lyceum al officier. Dat was zo iets als vier klassen Middelbare School in één klap overslaan. Inhalen in mijn geval. Niks einddiploma, niks officierstest… wèl SRO.
Onwillekeurig gingen mijn eerste gedachten naar mijn vader. Ik wist dat ik hem jarenlang heel erg teleurgesteld had. En niet kon uitleggen waarom. Dit zou ook voor zijn leven een niet meer verwachte waardering betekenen. Kapitein Handgraaf legde de telefoon neer en keek me weer aan. Ik zette mijn handtekening.
"Mag ik ook even bellen, kap'tein?" Hij keek verbaasd en een beetje geschokt.
"Wie moet jij zonodig bellen? En dan nog wel hier ook. Op mijn toestel?"
"M'n vader, kap'tein."
"Oh sorry, jongen, dàt snap ik." Hij was heel even burger."Eerst een nul, hè. Ik ben zo…
En daarna zijn we weer bij 't leger, OK?"
""Ik ben niet weg geweest, kap'tein.
En ik ga voorlopig ook niet…”