Handschrift Exit

04-03-2025

Ik kom uit de tijd dat men nog schrijven kon. Met de hand bedoel ik. Nog geleerd met een kroontjespen en daarna met zo'n vulpen die ik ooit van m'n zoontje kreeg toen hij 12 was en ik 35 werd. Ik heb 'm nóg. Echt waar. Die vulpen bedoel ik. De fijnste waar ik ooit mee schreef. Een Dunhill Gold kostte toen zo ongeveer 200 gulden. Deze f 3,75. Z'n hele zakgeld. Op naar Primera. En jawel, daar hadden ze nog ergens van die speciale vullingen. Ik ben dus niet de enige handschrift-schrijver met sentiment. "Zwart of koningsblauw?" Even schoonmaken en hij deed het weer. Dat was meer dan ik van mijzelf kon zeggen. Na dertig jaar keyboards, tablets en smartphones bleek mijn handschrift grondig verpest.

Logisch dat onze jeugd zo erbarmelijk schrijft. Hun ouders trouwens ook. Ze hebben het misschien wel geleerd, maar nooit kunnen oefenen. "Handschrift exit" zullen we maar zeggen. Het enige waarmee je je effectief onderscheidde van elk ander individu. En dat zijn er inmiddels zo'n acht miljard. Een vaardigheid waarmee je ter plekke je identiteit kunt bewijzen omdat niemand anders het zo doet. En jou ook niet na kan doen zonder dat een handschrift deskundige daar doorheen prikt. En onwrikbaar vaststelt: "Dat is hem wel." Of "dat is haar niet". Juridisch aanvaard als bewijsmateriaal. Net als DNA. Misschien nog wel beter dan een vingerafdruk.

Handschrift deskundigen? Zouden ze nog bestaan? Of is het met hen ook: niet meer nodig. Dus overbodig. Een uitstervend beroep waarvan kennelijk niemand beseft dat we het in de toekomst meer dan ooit nodig zullen hebben. In plaats van "Geef aan dat u geen Robot bent". En dat hun vaardigheid als onmisbaar genoteerd zou moeten staan. Maar niet staat. Omdat niemand er nog langer het belang van inziet. En het dus achteloos weggegooid kan worden. Of al weg is.

In 1973 schreef ik het artikel "Einde van het Papieren Tijdperk". Dat soort voorspellingen moet je nooit doen. Het loopt altijd anders. Printers beratelen nu een veelvoud van de papierstapels dan die wij ooit met z'n allen betikten en beschreven. Inhoudelijk zat ik er trouwens ook weer niet zo heel erg ver naast. Al was "Einde van ons Persoonlijk Handschrift" beter geweest.

Doch nostalgie dreef me tot het uiterste. Elke dag een pagina. In het begin vreesde ik nog voor zo'n chronische bejaarden bibberkwaal. Het zweet brak me telkens weer uit. Van lang vergeten schaamte en ongekende inspanning. Dat is nu over. Ik kan het weer. Zowel met bal- als met vulpen. Waar ik dit mee schrijf? Met zo'n rubber dopje op een tablet. Gaat toch vlugger na zoveel druktoets-training. Maar is opeens niet zo leuk meer… Dat vraag ik me trouwens vaak af: hebben die druk-druk-druk-doeners van dit tijdsgewricht nog wel lol in wat ze doen? Of is het veel meer van kijk-mij-eens? Gelukkig zijn er nu camera's met gezichtsherkenning, smartphones met vingerafdruk, cloud-accounts met privacy garantie, ID-wachtwoorden met sms-controle en e-mail met DigiD. Maar toch…

Allemaal surrogaat-privacy. Elke dag prikt er wel weer ergens zo'n internetcrimineel doorheen en maakt wel of geen misbruik van gegevens die hij niet zou mogen hebben. Zoals met de hand op het overheids- of ondernemershart beloofd. Bezworen zelfs.

Met een machine geschreven letters zeggen immers niks meer over de herkomst? Over wie verantwoordelijk is voor die woorden? Dat weten hackers helaas ook!

En laten we wel zijn. Hoe moet je in vredesnaam je diepste gevoelens uitdrukken in een Helvetica… sorry… Arial cursief? Ik hou van jou met zo'n emoj-hartje? Dat komt toch niet in de buurt van dezelfde woorden in jouw enig echte eigen handschrift? Het laatste dat bewijsbaar nog alleen maar écht van jou kan zijn?

(Als je het nog hebt tenminste…)